سندرم تونل کارپال که به آن گرفتگی عصب دست نیز گفته می‌شود، وضعیتی است که باعث بی‌حسی، گزگز یا ضعف در دست شما رخ می‌دهد. این به دلیل فشار روی عصب میانی شما اتفاق می‌افتد که طول بازوی شما را طی می‌کند، از مسیری در مچ دست شما به نام تونل کارپال می‌گذرد و به دست شما ختم می‌شود. علت و راه‌های درمان بیماری گرفتگی عصب دست و سندروم تونل کارپال در ادامه مطلب به آن می‌پردازیم؛ پس با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
گرفتگی عصب دست و سندرم تونل کارپال چیست؟
سندرم تونل کارپال زمانی رخ می‌دهد که عصب مدیان هنگام عبور از کانال کارپال فشرده می‌شود. کانال کارپال کانالی است که در مچ دست قرار دارد که توسط استخوان‌های کارپال در پایین مچ دست و رباط کارپال عرضی در بالای مچ دست ایجاد می‌شود. عصب میانی عملکردهای حسی و حرکتی را برای انگشت شست و 3 انگشت میانی فراهم می‌کند. اگر فشرده یا تحریک شود، ممکن است علائمی به‌همراه داشته باشد.
سندرم تونل کارپال (CTS) فشار بر عصب مچ دست وارد می‌شود. علائم مانند گزگز، بی حسی و درد در دست و انگشتان شما می‌شود. اغلب میتوانید خودتان آن را درمان کنید، اما ممکن است مدت زمان زیادی طول بکشد تا بهتر شود؛ که در این مواقع پیشنهاد می‌شود به پزشک متخصص مراجه کنید.
علت گرفتگی عصب دست و سندرم تونل کارپال
بیشتر مواقع سندرم تونل کارپال توسط ترکیبی از عوامل ایجاد می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که زنان و افراد مسن بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند. عوامل خطر برای سندرم تونل کارپال عبارتند از:
وراثت: تونل کارپال ممکن است به طور طبیعی در برخی افراد کوچکتر باشد، یا ممکن است تفاوت‌های آناتومیکی وجود داشته باشد که میزان فضای عصب را تغییر می دهد –و این ویژگی‌ها می‌توانند در خانواده‌ها وجود داشته باشند.
استفاده مکرر از دست: تکرار حرکات یا فعالیت‌های مشابه دست و مچ در مدت زمان طولانی ممکن است تاندون‌های مچ دست را تشدید کند و باعث تورم شود که به عصب فشار وارد می‌کند.
وضعیت دست و مچ دست: انجام فعالیت‌هایی که شامل خم شدن شدید یا باز شدن دست و مچ برای مدت طولانی است، می‌تواند فشار روی عصب را افزایش دهد.
بارداری: تغییرات هورمونی در دوران بارداری می‌تواند باعث تورم شود که منجر به فشار روی عصب می‌شود.
شرایط سلامتی: دیابت، آرتریت روماتوئید و عدم تعادل غده تیروئید شرایطی هستند که با سندرم تونل کارپ مرتبط هستند.
علائم گرفتگی عصب دست و سندرم تونل کارپال
گزگز یا بی حسی: ممکن است متوجه گزگز و بی حسی در انگشتان یا دست شوید. معمولا انگشت شست و اشاره، وسط درگیر می‌شود، اما انگشت کوچک تحت تاثیر قرار نمی گیرد. ممکن است در انگشتان خود احساس شوک الکتریکی داشته باشید.
ضعف: ممکن است دچار ضعف در دست شوید و اجسام را رها کنید. این ممکن است به دلیل بی حسی دست یا ضعف ماهیچه های نیشگون انگشت شست باشد که توسط عصب مدیان نیز کنترل می شود.
در بیشتر موارد، علائم سندرم تونل کارپال به تدریج و بدون آسیب خاصی شروع می‌شود. با این حال، با بدتر شدن وضعیت، علائم ممکن است بیشتر رخ دهند یا ممکن است برای مدت طولانی‌تری ادامه داشته باشند. بسیاری از بیماران متوجه می‌شوند که حرکت یا تکان دادن دست‌ها به تسکین علائم آن‌ها کمک می‌کند.
راه‌های درمان سندرم تونل کارپال
اگر به موقع تشخیص و درمان شود، علائم سندرم تونل کارپال اغلب بدون جراحی قابل تسکین است. اگر تشخیص شما نامشخص است یا اگر علائم شما خفیف باشد، پزشک ابتدا درمان غیر جراحی را توصیه می‌کند. درمان‌هایی که به تسکین درد گرفتگی عصب دست و سندروم تونل کارپال کمک می‌کند، شامل موارد زیر باشد:
از آتل مچ دست استفاده کنید
آتل مچ‌دستی وسیله‌ای است که می‌توانیدبرای صاف نگه داشتن مچ دست خود استفاده کنید. این وسیله به کاهش فشار روی عصب کمک می‌کند. شما باید حداقل به مدت 4 هفته از آتل استفاده کنید تا بهتر شود. هر چیزی را که باعث می‌شود مکرراً مچ دست خود را خم کنید یا محکم بگیرید، متوقف کنید یا کاهش دهید.
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن می توانند به تسکین درد و التهاب کمک کنند و میتوانید ار این داروها با مشورت پزشک متخصص خود استفاده کنید.
تمرینات دست
توصیه می‌شود برای درمان اولیه تمرینات و حرکت دادن دست و کاهش درد سندرم تونل کارپال کمک شایانی می‌کند. اگر شغل یا فعالیت های تفریحی شما علائم شما را تشدید می کند، تغییر یا اصلاح این فعالیت ها می تواند به کند کردن یا توقف پیشرفت بیماری کمک کند. در برخی موارد، این ممکن است شامل ایجاد تغییراتی در محل کار یا ایستگاه کاری شما باشد.
درمان با جراحی
اگر درمان غیرجراحی علائم شما را تسکین ندهد یا فقط به طور موقت تسکین دهد، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.
تصمیم در مورد توصیه به جراحی بر اساس موارد زیر است:
- شدت علائم بیماری شما
- یافته‌های معاینه فیزیکی
- نتایج آزمایش
با بی‌حسی و خواب رفتن مداوم دست ممکن است برای جلوگیری از آسیب بیشتر، جراحی توصیه شود. اگر با درمان‌های غیرجراحی تسکین نیافتید و یا تغییرات عصبی قابل توجهی را در آزمایش نشان نداد، باید عمل جراحی انجام دهید.
اگرچه ممکن است عوارض با هر جراحی وجود داشته باشد، پزشک و تیم جراحی شما اقداماتی را برای به حداقل رساندن خطرات انجام خواهند داد. شایع ترین عوارض جراحی آزادسازی تونل کارپال عبارتند از:
- خون ریزی
- عفونت
- مشکلات ترمیم زخم
- تشدید یا آسیب عصبی
کلام آخر باب گرفتگی عصب دست و سندرم تونل کارپال:
گرفتگی عصب دست و سندرم تونل کارپال یکی از شایع ترین مشکلاتی است که دست را تحت تاثیر قرار می‌دهد. افراد مبتلا به این عارضه ممکن است درد، بی‌حسی و ضعف عمومی را در دست و مچ احساس کنند. آتل مچ دست، داروهای مسکن، جراحی و… درمان‌های ممکن است. گاهی اوقات، سندرم تونل کارپال ممکن است عود کند، اگرچه این امر نادر است. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است به درمان یا جراحی اضافی نیاز داشته باشید.
